چهارشنبه, ۲ دی ۱۳۹۴، ۰۱:۳۲ ب.ظ
انیمیشن، تکه پازل گمشده سینمای ایران
این روزها در میان فیلم‌های اکران شده در سینما، انیمیشن «شاهزاده روم» رنگ و بوی دیگری دارد.
روزنامه اعتماد - شراره داودی: این روزها در میان فیلم‌های اکران شده در سینما، انیمیشن «شاهزاده روم» رنگ و بوی دیگری دارد؛ اثری که به خوبی با مخاطبان ارتباط برقرار کرده و علاوه بر اکران ویژه مدارس که صبح‌هاست، خانواده‌ها را دسته جمعی به سینما کشانده است.
این فیلم سینمایی که پنجمین اثر سینمایی ایرانی است که در این ژانر تهیه و با استقبال خوبی هم مواجه شده، در ابتدای راه انیمیشن‌سازی است و حالا با دیدن آن می‌توان انتظار آثار متفاوت‌تری در این حوزه را داشت.
در همین زمینه پای صحبت‌های برخی فعالان انیمیشن نشستیم و از آنها درباره مشکلات و روند کاری این بخش از سینما پرسیدیم. به گفته رییس انجمن سینمایی فیلمسازان انیمیشن ایران (آسیفا) انیمیشن یک هنر- صنعت است؛ صنعتی که خط تولید دارد و محصولی با استفاده از آدم‌های مختلف و تخصص‌های متفاوت تولید می‌شود.
در ایران وضعیت تولید انیمیشن رشد زیادی داشته و کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، به تنهایی یا در گروه‌های کوچک توانسته‌اند خودشان را در سطح جهانی نیز مطرح کنند. روان‌بخش صادقی، رییس آسیفا با تاکید بر اینکه به هر حال انیمیشن تابع شرایط اقتصادی جامعه بوده و در سال‌هایی حتی تا مرز نابودی رفته است، به «اعتماد» می‌گوید: «همین اواخر در حدود ٧٠، ٨٠ درصد استودیوهای انیمیشن تهران تعطیل شدند، البته فقط بحث انیمیشن نبود، بلکه هرجایی که تولید داشت، به دلیل مشکلات مالی نتوانست سرپا بایستد و حمایت‌کننده‌هایی که عمدتا دولتی بودند، نتوانستند به حمایت مالی ادامه دهند و همین دلیل بر تعطیل شدن استودیوهای جوان‌تر بود.
اما این موضوع باعث شد کسانی که در انیمیشن فعالیت می‌کنند، کارهای انفرادی انجام دهند و بخش هنری این صنعت افزایش تولید و کیفیت پیدا کند و تمرین روی کارهای کوچک و انجام پروژه‌های تک نفره سطح کارشان را بالا برد.»صادقی فعالیت‌های اقتصادی در زمینه انیمیشن را مهم توصیف می‌کند و معتقد است همان‌طور که صنعت انیمیشن در کشورهای دیگر اشتغالزا است و جزو شغل‌های پردرآمد محسوب می‌شود، در ایران هم همین شرایط می‌تواند رقم خورده و بخشی از درآمدهای کشور را بر عهده داشته باشد. چون در کشور علاوه بر پتانسیل هنری و نیروی متخصص، هم ابزارهای مناسب و به‌روزی داریم و هم برخی دیگر را می‌توانیم خریداری کنیم.
از حمایت صرفا دولتی رها شویم
رییس آسیفا با اشاره به اینکه حمایت‌ها نباید صرفا دولتی باشند، ادامه می‌دهد: «البته دولت موظف است که حمایت‌هایی را داشته باشد، چون انیمیشن کالای فرهنگی-هنری است که محصول آن نسلی را پرورش می‌دهد و در آموزش، آگاه‌سازی، اشاعه فرهنگ و رفتارهای صحیح اجتماعی موثر است و اگر حمایت صحیح اتفاق بیفتد، قابل فروش هم خواهد بود.»«انیمیشن تنها هنری است که در ایران و این روزها قابلیت صنعتی شدن دارد.»
این جمله را صادقی با تاکید بسیار می‌گوید و می‌افزاید: «این صنعتی شدن در حیطه تولید انبوه و عموما برای تولیدات تلویزیونی اتفاق می‌افتد، البته منظور تنها شبکه‌ای تلویزیونی که می‌بینیم نیست، بخش زیادی از این شبکه‌ها، شبکه‌های کابلی، مجازی، اینترنت، موبایل و VOD را شامل می‌شوند و از طریق آنها می‌توان محصولات را عرضه کرد و در بازار رقابت حضور داشت که البته این اتفاق برای گروه‌های انفرادی بچه‌های انیمیشن افتاده است.»
او در پاسخ به اینکه بزرگ‌ترین مشکل در بازار انیمیشن ایران چیست، توضیح می‌دهد: «با وجود اینکه مشکلات مالی در حوزه انیمیشن وجود دارد و میزان بودجه‌ای که برای آن در کل کشور اختصاص داده می‌شود زیاد نیست با این حال همین مقدار کم هم عمدتا به صورت غیرکارشناسانه و ناعادلانه توزیع شده و در بسیاری موارد در جیب برخی افراد غیرمتخصص و نامربوط رفته است. از همین رو شاید بتوان گفت انیمیشن بیشتر از سوءمدیریت‌ها در بحث کلان رنج می‌برد.
نیاز است که یک شورای عالی با همراهی ارگان‌ها و وزارتخانه‌های مختلف برنامه‌های میان‌مدت و طولانی‌مدت را بریزند تا انیمیشن نیز به نتیجه برسد. چون ما در وجود افراد تکنیکی و هنری و همین‌طور تهیه تجهیزات پتانسیل و امکانات کم نداریم و به مدیریت صحیح و هوشمندی روی این عوامل انسانی نیاز است، از همین رو تاکید دارم یک شورای عالی و کلان که در آن وزارت صنعت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا و سیما و برخی سازمان‌های مرتبط حضور داشته باشند و برنامه‌ریزی‌های کلانی را برای انیمیشن انجام دهند.باید وجود داشته باشد.»
جشنواره‌های انیمیشنی
تنها جشنواره تخصصی که در زمینه انیمیشن در کشور برگزار می‌شود، دوسالانه پویانمایی است که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان متولی برگزاری آن محسوب می‌شود. این دوسالانه سال گذشته دوره هشتم خود را پشت سر گذاشت و محمدرضا کریمی صارمی، دبیر آن در گفت‌وگو با «اعتماد» از روند تولید انیمیشن در سال‌های برگزاری جشنواره ابراز خشنودی می‌کند و می‌گوید: «در اولین دوره‌ای که جشنواره برگزار شد، چیزی در حدود ۳۰ اثر به دبیرخانه آمده بود، اما با گذشت دوره‌های مختلفی که جشنواره به شکل مستمر برگزار شد، حالا ۱۸۰۰ اثر می‌رسد که نشان از فعالیت گروه‌های مختلف در این عرصه دارد.»
او درباره تاثیر جشنواره در دیده شدن هنرمندان توضیح می‌دهد: «کسانی که در این جشنواره برگزیده می‌شوند و کارهای‌شان مورد تقدیر قرار می‌گیرد، به خودی خود دیده می‌شوند، از طرفی برای‌شان بازار کار هم فراهم می‌شود و این نشان می‌دهد که جشنواره اعتبار دارد.
با این حال خاصیت هنر این است که کار خوب دیده می‌شود. ما هم در این جشنواره به دنبال همین اهداف هستیم که پویانمایی را معرفی کنیم و آثاری که در کشور تولید می‌شوند را یک جا هم به نمایش بگذاریم.»
کریمی با تاکید بر اینکه آثار پویانمایی برای همه سنین از آن جهت که دو عنصر تخیل و فانتزی را دارا هستند، جذابیت دارند، می‌گوید: «۸۰ درصد از تولیداتی که در زمینه پویانمایی در کشور وجود دارد، توسط تلویزیون و مرکز صبا صورت می‌گیرد، بخش‌های دیگر شامل تولیدات دانشجویی، مستقل و سازمان‌هایی مانند کانون و حوزه هنری می‌شوند.»
صادقی نیز که در تلاش برای برگزاری جشنواره مستقل و بین‌المللی انیمیشن در ایران است، برگزاری جشنواره‌ای ویژه و خاص برای انیماتورها را اتفاق خیلی خوبی می‌داند و می‌گوید: «دو سالانه پویانمایی از معدود محفل‌هایی است که بچه‌های فعال در انیمیشن را دور یکدیگر جمع می‌کند و از کارها و برنامه‌های یکدیگر باخبر می‌شوند.
اما همان‌طور که در برخی کشورها سالانه چندصد جشنواره برگزار می‌شود و هرکدام اهداف و برنامه‌ریزی‌های مخصوص به خودشان را دارند، ما هم در ایران به دنبال برگزاری جشنواره‌ای بین‌المللی هستیم که ما را در رسیدن به اهداف‌مان کمک کند.
این درست است که اگر در برگزاری جشنواره‌ها به هدف نرسیم، بودن‌شان زیادی است اما اگر جشنواره‌ای کار خودش را به شکل صحیحی انجام دهد، می‌تواند به آزاد شدن پتانسیل‌ها در کشور کمک و نیروهای جوان را وارد کار کند و با در نظر گرفتن بازارهای جهانی همگام با آنها پرورش‌شان دهد.»
او در ادامه می‌افزاید: «در زیر مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متاسفانه جشنواره مستقل برای انیمیشن وجود ندارد و این درحالی است که جشنواره فجر برای جریان اکران و جشنواره حقیقت برای مستند و نیز فیلم کوتاه تهران عمدتا برای فیلم‌های داستانی جهت‌دهی شده‌اند و عمل می‌کنند.
نگاه ما در این جشنواره صنفی است و می‌خواهیم به شکلی باشد که هم نگاه هنری داشته باشد و هم تولیدات انبوه و فروش و بازاریابی را در نظر بگیریم.»
مکتب انیمیشن ایرانی
شناساندن انیمیشن ایرانی از کارهایی است که باید انجام دهیم تا بتوانیم تعریف صحیحی از فعالیت‌های این هنر داشته باشیم، از همین رو صادقی تاکید می‌کند برند ایرانی باید شناخته و خط تولیدی برای آن در نظر گرفته شود.
او در ادامه توضیح می‌دهد: «امروزه در بازارهای جهانی بیشتر انیمیشن‌هایی که می‌بینیم، محصولات کشورهای ژاپن، هند، چین و کره هستند و آنها به دلیل حضور مستمر در بازار جهانی توانسته‌اند فعالیت‌های گسترده‌ای در این زمینه داشته باشند.
انیمیشن مانند صنایع دستی است که اگر کسی تنهایی کار کند، فقط کاری را انجام داده و محصولی را به صورت تکی تولید کرده، اما اگر همین محصول خط تولید داشته باشد، در اقتصاد کشور برایش طراحی انجام شده باشد و افراد متخصص بین‌رشته‌ای برای به ثمر رسیدن آن تلاش کرده باشند، علاوه بر حضور پررنگ گروه‌ها، اثرات فعالیت‌های هنری، فرهنگی و اقتصادی آنها را هم خواهیم دید.»
او در ادامه با بیان اینکه امروزه برخی از افراد حاضر در حوزه انیمیشن کارهایی را به صورت تولید مشترک انجام می‌دهند، ادامه می‌دهد: «این تولیدات مشترک باید به صورت انبوه باشد، تا نتیجه‌های اقتصادی خوبی داشته باشد.
البته بخش کارهای ملی و مذهبی که مختص فرهنگ خودمان است، واقعا به حمایت‌ها و سوبسیدهای دولتی نیاز دارند که نگرانی درباره بازگشت اقتصادی این آثار وجود نداشته باشد و بیشتر بحث فرهنگ‌سازی مطرح شود.
اما در تولیدات بین‌المللی می‌توان تولیدات مشترک را با دیگر کشورها انجام داد و در این صورت امیدوار بود که اثر هم دیده می‌شود و هم می‌تواند بازگشت اقتصادی داشته باشد.
برای مثال کشورهای اروپایی هم در گیشه تولیدات انیمیشن سینمایی کمتر موفق بوده‌اند و برای رفع این مشکل دست به تولیدات مشترک با دیگر کشورها زدند و با استفاده از پتانسیل یکدیگر در اکران آثار هم حیطه‌های بیشتری را در بر بگیرند و هم در بازگشت سرمایه موفق‌تر عمل کنند. چون در این صورت تعداد سالن‌های بیشتری درگیر اکران می‌شوند.»
داستان را در انیمیشن فراموش کرده‌ایم
رییس آسیفا در بخشی از گفته‌هایش تاکید می‌کند در تولید انیمشین مانند سینمای اجتماعی کشور، فیلمنامه‌ها و داستان‌های خوبی نداریم. او ادامه می‌دهد: «ما تکنیک‌ها را می‌شناسیم، موسیقی خوب می‌سازیم، اما چون روایت داستانی خیلی خوبی نداریم، نمی‌توانیم مخاطب را با خود همراه کنیم.
شاید به همین دلیل است که در انیمیشن‌های کوتاه موفق‌تر بوده‌ایم، چون این هنر به خودی خود جذابیت‌های بصری دارد و در کارهای کوتاه حتی اگر داستان خوبی نباشد، می‌توان مخاطب را همراه کرد.» با این حال صادقی می‌گوید در سریال‌های انیمیشنی که سال‌هاست در تلویزیون کشورهای دیگر پخش می‌شود، ٦٠٠-٥٠٠ قسمت را شامل می‌شوند و برای آنها تیم‌های متعدد فیلمنامه‌نویسی وجود دارد تا برای همان مدت زمان کم یک داستان کامل نوشته شود، اما در ایران علاوه بر اینکه این اتفاق نمی‌افتد، معمولا کمترین میزان هزینه‌ها روی فیلمنامه خرج می‌شود و اهمیت چندانی به آن نمی‌دهند.
نداشتن کشش دراماتیکی و داستانی دلیل می‌شود برای اینکه مخاطب با اثر همراه نشود. شاید گاهی با تکنیک ساده اما داستان درست بتوان بیننده را بهتر از هر اثر دیگری جذب کرد.
خلق شخصیت‌ها در آثار سینمایی جذابیت دارد
هادی محمدیان، کارگردان انیمیشن «شاهزاده روم» که این روزها اکران شده و اتفاقا هم مورد استقبال قرار گرفته است به اعتقاد برخی یک سر و گردن بالاتر از انیمیشن‌های تولیدی در ایران است که هم از داستان خوبی بهره گرفته و هم تکنیک بالایی دارد.
محمدیان که فارغ‌التحصیل رشته گرافیک است و مدت‌ها به شکل انفرادی کار کوتاه و سریال انجام داده است، حالا با یک گروه ۱۰۵ نفره در مدت زمان ۱۵ ماه با بودجه‌ای حدود دو میلیارد تومان این انیمیشن را تولید کرده‌اند.
این کارگردان تولید انیمیشن سینمایی را جذاب می‌داند و می‌گوید: «وقتی موجودیتی را از عدم می‌سازیم و می‌توانیم دنیای تازه‌ای را که در ذهن داریم، خلق کنیم، برای خودمان بسیار جذاب است.
اما سختی‌های کار انیمیشن به مراتب بیشتر از رئال است، از این جهت که تمامی مولفه‌های کار رئال مانند نور، صدا و تصویر در کنار شخصیت‌سازی‌ها وجود دارد و همین موضوع کار را به مراتب سخت‌تر می‌کند.»
محمدیان با تاکید بر اینکه نمی‌توان مخاطب انیمیشن را میان بزرگسالان و کودکان جدا کرد، می‌افزاید: «سینمایی «شاهزاده روم» برای زنده شدن سینمای کودک ساخته شد تا همه کودکان و نوجوانانی که در اطراف خودمان می‌بینیم از سینما حقی داشته باشند، اما مطمئنا در اثر حرف‌هایی برای بزرگ‌ترهایی که همراه کودکان خودشان در سالن هستند هم داریم.»
توجه به سلیقه مخاطب‌های جهانی باعث می‌شود در تولید اثر توجه بیشتری داشته باشیم و مفاهیم را به‌گونه‌ای بیان کنیم که برای همه قابل فهم باشد.
محمدیان در این زمینه توضیح می‌دهد: «وقتی در فیلم‌هایی که می‌سازیم به مخاطب ایرانی فکر کنیم، ناخودآگاه از بیان نکته‌هایی که تصور می‌کنیم ایرانی‌ها از آن خبر دارند، خودداری می‌کنیم.
اما با در نظر گرفتن مخاطب جهانی حرف‌ها را به شکلی بیان می‌کنیم که برای همه جذابیت داشته باشد و اطلاعات را به شکل ساده و روشنی بیان خواهیم کرد.»با این اوصاف اوضاع انیمیشن در سینمای ایران می‌تواند بهتر باشد؛ اتفاقی که با کمی درایت و سرمایه‌گذاری روی نیروی انسانی و ابزارها می‌افتد.
این صنعت نوپا در ایران می‌تواند منبع درآمد مناسبی برای قشر جوانی باشد که همه زندگی‌شان را روی طرح‌های هنری گذاشته‌اند و حتی برای اشاعه فرهنگ ایرانی- اسلامی که این روزها زیاد درباره‌اش می‌شنویم، بهترین ابزار باشد.
این فیلم سینمایی که پنجمین اثر سینمایی ایرانی است که در این ژانر تهیه و با استقبال خوبی هم مواجه شده، در ابتدای راه انیمیشن‌سازی است و حالا با دیدن آن می‌توان انتظار آثار متفاوت‌تری در این حوزه را داشت.
در ایران وضعیت تولید انیمیشن رشد زیادی داشته و کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، به تنهایی یا در گروه‌های کوچک توانسته‌اند خودشان را در سطح جهانی نیز مطرح کنند. روان‌بخش صادقی، رییس آسیفا با تاکید بر اینکه به هر حال انیمیشن تابع شرایط اقتصادی جامعه بوده و در سال‌هایی حتی تا مرز نابودی رفته است، به «اعتماد» می‌گوید: «همین اواخر در حدود ٧٠، ٨٠ درصد استودیوهای انیمیشن تهران تعطیل شدند، البته فقط بحث انیمیشن نبود، بلکه هرجایی که تولید داشت، به دلیل مشکلات مالی نتوانست سرپا بایستد و حمایت‌کننده‌هایی که عمدتا دولتی بودند، نتوانستند به حمایت مالی ادامه دهند و همین دلیل بر تعطیل شدن استودیوهای جوان‌تر بود.
اما این موضوع باعث شد کسانی که در انیمیشن فعالیت می‌کنند، کارهای انفرادی انجام دهند و بخش هنری این صنعت افزایش تولید و کیفیت پیدا کند و تمرین روی کارهای کوچک و انجام پروژه‌های تک نفره سطح کارشان را بالا برد.»صادقی فعالیت‌های اقتصادی در زمینه انیمیشن را مهم توصیف می‌کند و معتقد است همان‌طور که صنعت انیمیشن در کشورهای دیگر اشتغالزا است و جزو شغل‌های پردرآمد محسوب می‌شود، در ایران هم همین شرایط می‌تواند رقم خورده و بخشی از درآمدهای کشور را بر عهده داشته باشد. چون در کشور علاوه بر پتانسیل هنری و نیروی متخصص، هم ابزارهای مناسب و به‌روزی داریم و هم برخی دیگر را می‌توانیم خریداری کنیم.
از حمایت صرفا دولتی رها شویم
رییس آسیفا با اشاره به اینکه حمایت‌ها نباید صرفا دولتی باشند، ادامه می‌دهد: «البته دولت موظف است که حمایت‌هایی را داشته باشد، چون انیمیشن کالای فرهنگی-هنری است که محصول آن نسلی را پرورش می‌دهد و در آموزش، آگاه‌سازی، اشاعه فرهنگ و رفتارهای صحیح اجتماعی موثر است و اگر حمایت صحیح اتفاق بیفتد، قابل فروش هم خواهد بود.»«انیمیشن تنها هنری است که در ایران و این روزها قابلیت صنعتی شدن دارد.»
این جمله را صادقی با تاکید بسیار می‌گوید و می‌افزاید: «این صنعتی شدن در حیطه تولید انبوه و عموما برای تولیدات تلویزیونی اتفاق می‌افتد، البته منظور تنها شبکه‌ای تلویزیونی که می‌بینیم نیست، بخش زیادی از این شبکه‌ها، شبکه‌های کابلی، مجازی، اینترنت، موبایل و VOD را شامل می‌شوند و از طریق آنها می‌توان محصولات را عرضه کرد و در بازار رقابت حضور داشت که البته این اتفاق برای گروه‌های انفرادی بچه‌های انیمیشن افتاده است.»
او در پاسخ به اینکه بزرگ‌ترین مشکل در بازار انیمیشن ایران چیست، توضیح می‌دهد: «با وجود اینکه مشکلات مالی در حوزه انیمیشن وجود دارد و میزان بودجه‌ای که برای آن در کل کشور اختصاص داده می‌شود زیاد نیست با این حال همین مقدار کم هم عمدتا به صورت غیرکارشناسانه و ناعادلانه توزیع شده و در بسیاری موارد در جیب برخی افراد غیرمتخصص و نامربوط رفته است. از همین رو شاید بتوان گفت انیمیشن بیشتر از سوءمدیریت‌ها در بحث کلان رنج می‌برد.
جشنواره‌های انیمیشنی
تنها جشنواره تخصصی که در زمینه انیمیشن در کشور برگزار می‌شود، دوسالانه پویانمایی است که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان متولی برگزاری آن محسوب می‌شود. این دوسالانه سال گذشته دوره هشتم خود را پشت سر گذاشت و محمدرضا کریمی صارمی، دبیر آن در گفت‌وگو با «اعتماد» از روند تولید انیمیشن در سال‌های برگزاری جشنواره ابراز خشنودی می‌کند و می‌گوید: «در اولین دوره‌ای که جشنواره برگزار شد، چیزی در حدود ۳۰ اثر به دبیرخانه آمده بود، اما با گذشت دوره‌های مختلفی که جشنواره به شکل مستمر برگزار شد، حالا ۱۸۰۰ اثر می‌رسد که نشان از فعالیت گروه‌های مختلف در این عرصه دارد.»
او درباره تاثیر جشنواره در دیده شدن هنرمندان توضیح می‌دهد: «کسانی که در این جشنواره برگزیده می‌شوند و کارهای‌شان مورد تقدیر قرار می‌گیرد، به خودی خود دیده می‌شوند، از طرفی برای‌شان بازار کار هم فراهم می‌شود و این نشان می‌دهد که جشنواره اعتبار دارد.
با این حال خاصیت هنر این است که کار خوب دیده می‌شود. ما هم در این جشنواره به دنبال همین اهداف هستیم که پویانمایی را معرفی کنیم و آثاری که در کشور تولید می‌شوند را یک جا هم به نمایش بگذاریم.»
کریمی با تاکید بر اینکه آثار پویانمایی برای همه سنین از آن جهت که دو عنصر تخیل و فانتزی را دارا هستند، جذابیت دارند، می‌گوید: «۸۰ درصد از تولیداتی که در زمینه پویانمایی در کشور وجود دارد، توسط تلویزیون و مرکز صبا صورت می‌گیرد، بخش‌های دیگر شامل تولیدات دانشجویی، مستقل و سازمان‌هایی مانند کانون و حوزه هنری می‌شوند.»
صادقی نیز که در تلاش برای برگزاری جشنواره مستقل و بین‌المللی انیمیشن در ایران است، برگزاری جشنواره‌ای ویژه و خاص برای انیماتورها را اتفاق خیلی خوبی می‌داند و می‌گوید: «دو سالانه پویانمایی از معدود محفل‌هایی است که بچه‌های فعال در انیمیشن را دور یکدیگر جمع می‌کند و از کارها و برنامه‌های یکدیگر باخبر می‌شوند.
این درست است که اگر در برگزاری جشنواره‌ها به هدف نرسیم، بودن‌شان زیادی است اما اگر جشنواره‌ای کار خودش را به شکل صحیحی انجام دهد، می‌تواند به آزاد شدن پتانسیل‌ها در کشور کمک و نیروهای جوان را وارد کار کند و با در نظر گرفتن بازارهای جهانی همگام با آنها پرورش‌شان دهد.»
او در ادامه می‌افزاید: «در زیر مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متاسفانه جشنواره مستقل برای انیمیشن وجود ندارد و این درحالی است که جشنواره فجر برای جریان اکران و جشنواره حقیقت برای مستند و نیز فیلم کوتاه تهران عمدتا برای فیلم‌های داستانی جهت‌دهی شده‌اند و عمل می‌کنند.
نگاه ما در این جشنواره صنفی است و می‌خواهیم به شکلی باشد که هم نگاه هنری داشته باشد و هم تولیدات انبوه و فروش و بازاریابی را در نظر بگیریم.»
مکتب انیمیشن ایرانی
شناساندن انیمیشن ایرانی از کارهایی است که باید انجام دهیم تا بتوانیم تعریف صحیحی از فعالیت‌های این هنر داشته باشیم، از همین رو صادقی تاکید می‌کند برند ایرانی باید شناخته و خط تولیدی برای آن در نظر گرفته شود.
او در ادامه توضیح می‌دهد: «امروزه در بازارهای جهانی بیشتر انیمیشن‌هایی که می‌بینیم، محصولات کشورهای ژاپن، هند، چین و کره هستند و آنها به دلیل حضور مستمر در بازار جهانی توانسته‌اند فعالیت‌های گسترده‌ای در این زمینه داشته باشند.
انیمیشن مانند صنایع دستی است که اگر کسی تنهایی کار کند، فقط کاری را انجام داده و محصولی را به صورت تکی تولید کرده، اما اگر همین محصول خط تولید داشته باشد، در اقتصاد کشور برایش طراحی انجام شده باشد و افراد متخصص بین‌رشته‌ای برای به ثمر رسیدن آن تلاش کرده باشند، علاوه بر حضور پررنگ گروه‌ها، اثرات فعالیت‌های هنری، فرهنگی و اقتصادی آنها را هم خواهیم دید.»
او در ادامه با بیان اینکه امروزه برخی از افراد حاضر در حوزه انیمیشن کارهایی را به صورت تولید مشترک انجام می‌دهند، ادامه می‌دهد: «این تولیدات مشترک باید به صورت انبوه باشد، تا نتیجه‌های اقتصادی خوبی داشته باشد.
البته بخش کارهای ملی و مذهبی که مختص فرهنگ خودمان است، واقعا به حمایت‌ها و سوبسیدهای دولتی نیاز دارند که نگرانی درباره بازگشت اقتصادی این آثار وجود نداشته باشد و بیشتر بحث فرهنگ‌سازی مطرح شود.
برای مثال کشورهای اروپایی هم در گیشه تولیدات انیمیشن سینمایی کمتر موفق بوده‌اند و برای رفع این مشکل دست به تولیدات مشترک با دیگر کشورها زدند و با استفاده از پتانسیل یکدیگر در اکران آثار هم حیطه‌های بیشتری را در بر بگیرند و هم در بازگشت سرمایه موفق‌تر عمل کنند. چون در این صورت تعداد سالن‌های بیشتری درگیر اکران می‌شوند.»
داستان را در انیمیشن فراموش کرده‌ایم
رییس آسیفا در بخشی از گفته‌هایش تاکید می‌کند در تولید انیمشین مانند سینمای اجتماعی کشور، فیلمنامه‌ها و داستان‌های خوبی نداریم. او ادامه می‌دهد: «ما تکنیک‌ها را می‌شناسیم، موسیقی خوب می‌سازیم، اما چون روایت داستانی خیلی خوبی نداریم، نمی‌توانیم مخاطب را با خود همراه کنیم.
شاید به همین دلیل است که در انیمیشن‌های کوتاه موفق‌تر بوده‌ایم، چون این هنر به خودی خود جذابیت‌های بصری دارد و در کارهای کوتاه حتی اگر داستان خوبی نباشد، می‌توان مخاطب را همراه کرد.» با این حال صادقی می‌گوید در سریال‌های انیمیشنی که سال‌هاست در تلویزیون کشورهای دیگر پخش می‌شود، ٦٠٠-٥٠٠ قسمت را شامل می‌شوند و برای آنها تیم‌های متعدد فیلمنامه‌نویسی وجود دارد تا برای همان مدت زمان کم یک داستان کامل نوشته شود، اما در ایران علاوه بر اینکه این اتفاق نمی‌افتد، معمولا کمترین میزان هزینه‌ها روی فیلمنامه خرج می‌شود و اهمیت چندانی به آن نمی‌دهند.
نداشتن کشش دراماتیکی و داستانی دلیل می‌شود برای اینکه مخاطب با اثر همراه نشود. شاید گاهی با تکنیک ساده اما داستان درست بتوان بیننده را بهتر از هر اثر دیگری جذب کرد.
خلق شخصیت‌ها در آثار سینمایی جذابیت دارد
هادی محمدیان، کارگردان انیمیشن «شاهزاده روم» که این روزها اکران شده و اتفاقا هم مورد استقبال قرار گرفته است به اعتقاد برخی یک سر و گردن بالاتر از انیمیشن‌های تولیدی در ایران است که هم از داستان خوبی بهره گرفته و هم تکنیک بالایی دارد.
محمدیان که فارغ‌التحصیل رشته گرافیک است و مدت‌ها به شکل انفرادی کار کوتاه و سریال انجام داده است، حالا با یک گروه ۱۰۵ نفره در مدت زمان ۱۵ ماه با بودجه‌ای حدود دو میلیارد تومان این انیمیشن را تولید کرده‌اند.
این کارگردان تولید انیمیشن سینمایی را جذاب می‌داند و می‌گوید: «وقتی موجودیتی را از عدم می‌سازیم و می‌توانیم دنیای تازه‌ای را که در ذهن داریم، خلق کنیم، برای خودمان بسیار جذاب است.
محمدیان با تاکید بر اینکه نمی‌توان مخاطب انیمیشن را میان بزرگسالان و کودکان جدا کرد، می‌افزاید: «سینمایی «شاهزاده روم» برای زنده شدن سینمای کودک ساخته شد تا همه کودکان و نوجوانانی که در اطراف خودمان می‌بینیم از سینما حقی داشته باشند، اما مطمئنا در اثر حرف‌هایی برای بزرگ‌ترهایی که همراه کودکان خودشان در سالن هستند هم داریم.»
توجه به سلیقه مخاطب‌های جهانی باعث می‌شود در تولید اثر توجه بیشتری داشته باشیم و مفاهیم را به‌گونه‌ای بیان کنیم که برای همه قابل فهم باشد.
محمدیان در این زمینه توضیح می‌دهد: «وقتی در فیلم‌هایی که می‌سازیم به مخاطب ایرانی فکر کنیم، ناخودآگاه از بیان نکته‌هایی که تصور می‌کنیم ایرانی‌ها از آن خبر دارند، خودداری می‌کنیم.
اما با در نظر گرفتن مخاطب جهانی حرف‌ها را به شکلی بیان می‌کنیم که برای همه جذابیت داشته باشد و اطلاعات را به شکل ساده و روشنی بیان خواهیم کرد.»با این اوصاف اوضاع انیمیشن در سینمای ایران می‌تواند بهتر باشد؛ اتفاقی که با کمی درایت و سرمایه‌گذاری روی نیروی انسانی و ابزارها می‌افتد.
این صنعت نوپا در ایران می‌تواند منبع درآمد مناسبی برای قشر جوانی باشد که همه زندگی‌شان را روی طرح‌های هنری گذاشته‌اند و حتی برای اشاعه فرهنگ ایرانی- اسلامی که این روزها زیاد درباره‌اش می‌شنویم، بهترین ابزار باشد.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.